Overige toelichtingen
2.2.9.1 35. Operationele leaseovereenkomsten
Leaseovereenkomsten waarbij als lessee wordt opgetreden
De Groep huurt een aantal vestigingen, machines en installaties en voertuigen op basis van operationele lease-overeenkomsten.
De Groep heeft de mogelijkheid voor sommige van deze activa de looptijd van de huur te verlengen. In deze gevallen worden de voorwaarden van de overeenkomst heronderhandeld aan het einde van de oorspronkelijke looptijd van het contract. Daarnaast worden de huurbedragen in bepaalde contracten periodiek verhoogd gebaseerd op marktvoorwaarden.
De toekomstige minimale bedragen te betalen onder niet-opzegbare operationele leaseovereenkomsten kunnen als volgt worden weergegeven:
In duizenden euro
31 december 2018
31 december 2017
Minder dan 1 jaar
5.866
5.398
Tussen 1 - 5 jaar
10.152
6.067
Meer dan 5 jaar
17.088
4.795
Totaal
33.106
16.260
De totale toekomstige minimale bedragen te betalen onder niet-opzegbare operationele leaseovereenkomsten zijn gestegen naar €33,1 miljoen (31 december 2017: €16,3 miljoen). Deze stijging wordt met name veroorzaakt door een verhoging van de huur en verlenging van de huurperiode van fabriekslocaties in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Het totale effect van acquisities en desinvesteringen is beperkt.
Van de leasebetalingen is in 2018 een bedrag van €8.068 duizend (2017: €8.279 duizend) verantwoord in de winst-en-verliesrekening als onderdeel van de overige bedrijfskosten. De daling van de leasebetalingen komt doordat activa die voorheen werden geleased nu worden gekocht. Dit betreft voornamelijk transportmiddelen. De daling wordt deels ongedaan gemaakt door de huurverhogingen in 2018.
2.2.9.2 36. Niet in de balans opgenomen verplichtingen
Algemeen
De Groep en haar groepsmaatschappijen zijn of kunnen betrokken zijn bij diverse claims, juridische en/of administratieve procedures en onderzoeken in de normale gang van de business of anderszins (bijvoorbeeld commerciële transacties, productaansprakelijkheid, gezondheid & veiligheid en milieuvervuiling). Aangezien de uitkomst van beweerde claims en procedures (potentieel of actueel), of de impact van eventuele claims of onderzoeken die in de toekomst kunnen ontstaan, niet met zekerheid kunnen worden voorspeld, kunnen de financiële positie en bedrijfsresultaten van de Groep materieel worden beïnvloed door de uitkomsten.
Inkoopverplichtingen
De inkoopverplichtingen van de Groep zijn als volgt:
31 december 2018 | ||||
In duizenden euro | < 1 jaar | 1 - 5 jaar | > 5 jaar | Totaal |
Koopverplichtingen grondstoffen | 609.175 | 2.029 | - | 611.204 |
Koopverplichtingen energie (gas/elektriciteit) | - | - | - | - |
Koopverplichting materiële vaste activa | 6.584 | - | - | 6.584 |
Koopverplichting overig | 3.455 | 261 | - | 3.716 |
Totaal | 619.214 | 2.290 | - | 621.504 |
31 december 2017 | ||||
In duizenden euro | < 1 jaar | 1 - 5 jaar | > 5 jaar | Totaal |
Koopverplichtingen grondstoffen | 495.566 | 622 | - | 496.188 |
Koopverplichtingen energie (gas/elektriciteit) | - | - | - | - |
Koopverplichting materiële vaste activa | 4.971 | - | - | 4.971 |
Koopverplichting overig | 2.505 | - | - | 2.505 |
Totaal | 503.042 | 622 | - | 503.664 |
De inkoopverplichtingen van grondstoffen hebben voor een deel betrekking op bestaande verkoopovereenkomsten en de overige koopverplichtingen bestaan met name uit IT licenties. De toename ten opzichte van 2017 wordt voornamelijk veroorzaakt door de overnames.
Ten behoeve van ForFarmers Nederland B.V., ForFarmers Corporate Services B.V., PoultryPlus B.V. en Reudink B.V. is door ForFarmers N.V. een 403-verklaring afgegeven.
Met betrekking tot de verwerving van BOCM PAULS Ltd. (Verenigd Koninkrijk) zijn garanties afgegeven ter grootte van €45 duizend (2017: €0,1 miljoen).
Voor wat betreft de kredietfaciliteiten wordt verwezen naar noot 29.
2.2.9.3 37. Verbonden partijen
Naast de deelnemingen die actief zijn binnen de Groep (verwezen wordt naar de lijst met belangrijkste deelnemingen, noot 33) en de pensioenfondsen van BOCM PAULS Ltd. (Verenigd Koninkrijk) en HST Feeds Ltd. (Verenigd Koninkrijk) (zie noot 15A voor de relevante transacties) kent de Groep nog additionele verbonden partijen en transacties die hierna zijn toegelicht. De transacties die tussen verbonden partijen hebben plaatsgevonden in 2018 en 2017 zijn gedaan tegen zakelijke condities. Openstaande saldi per het einde van het boekjaar zijn zonder zekerheden en rentevrij. Er zijn geen garanties ontvangen of afgegeven voor vorderingen op of schulden aan verbonden partijen. De Groep heeft geen bijzondere waardevermindering verantwoord met betrekking tot bedragen verschuldigd door verbonden partijen (2017: nihil).
A. Stichting Beheer- en Administratiekantoor ForFarmers en Coöperatie FromFarmers U.A.
Stichting Beheer- en Administratiekantoor ForFarmers (tot 23 mei 2016 genaamd Stichting Administratiekantoor ForFarmers) (hierna: 'Stichting Beheer') houdt per 31 december 2018 6,9% (31 december 2017: 7,7%) van de aandelen in ForFarmers N.V. en heeft hiervoor certificaten van aandelen uitgegeven. Coöperatie FromFarmers U.A. (hierna: de coöperatie) houdt per 31 december 2018 een direct belang van 17,4% (2017: 17,4%) en een indirect belang van 28,4% (2017: 31,8%) van de gewone aandelen in ForFarmers, alsmede 1 prioriteitsaandeel. Certificaten worden gehouden door de leden van de Coöperatie en medewerkers van ForFarmers, of anderen. Leden van de Coöperatie en medewerkers van ForFarmers die certificaten houden hebben het recht om hun stemrecht op te vragen bij Stichting Beheer. Overige certificaathouders kunnen geen stemrecht opvragen. Zowel Stichting Beheer als de Coöperatie zijn verbonden partijen. Tussen de Coöperatie en een aantal leden van de Coöperatie enerzijds en de Groep anderzijds vinden regelmatig transacties plaats uit hoofde van de levering van goederen en diensten.
De volgende tabel geeft het totaal van de transacties weer met ForFarmers N.V. en haar groepsmaatschappijen.
In duizenden euro | 2018 | 2017 |
Rentebaten | 4 | - |
Rentelasten | 4 | - |
Vorderingen op | 66 | 3.297 |
Schulden aan | - | - |
De vordering op de Coöperatie heeft in 2017 voornamelijk betrekking op posities uit hoofde van BTW, aangezien de Coöperatie het hoofd was van de fiscale eenheid voor de BTW. Per 1 januari 2018 is de Coöperatie FromFarmers U.A. geen onderdeel meer van de fiscale eenheid voor de BTW en is ForFarmers N.V. het groepshoofd (zie noot 16F).
Change layout to 1 column
B. Directie
In het boekjaar bedroeg de beloning van de Directie inclusief pensioenpremies die ten laste kwamen van de Vennootschap en haar dochterondernemingen €5,2 miljoen (2017: €6,3 miljoen). Dit bedrag kan als volgt worden gespecificeerd:
Change layout to 2 columns
De volgende tabel geeft het certificaten- en aandelenbezit per jaareinde weer.
(Certificaten van) aandelen | ||
In aantallen | 2018 | 2017 |
Y.M. Knoop | 304.542 | 284.001 |
A.E. Traas | 109.329 | 109.329 |
J.N. Potijk | 622.558 | 602.593 |
Overige directieleden | 98.379 | 178.501 |
Totaal | 1.134.808 | 1.174.424 |
C. Raad van Commissarissen
In het boekjaar bedroeg de beloning voor leden en voormalige leden van de Raad van Commissarissen zoals bedoeld in lid 383 sub 1 van Boek 2 BW €339 duizend (2017: €338 duizend). Dit bedrag kan als volgt worden gespecificeerd:
In de normale bedrijfsuitoefening gaat de Groep transacties aan met leden van de Raad van Commissarissen. Deze transacties hebben tegen zakelijke condities plaatsgevonden.
De volgende tabel geeft het totaal van de transacties met gelieerde entiteiten van de leden van de Raad van Commissarissen weer.
In duizenden euro | 2018 | 2017 |
Verkocht aan | 465 | 525 |
Gekocht van | 703 | 497 |
De volgende tabel geeft het totaal van de vorderingen op en schulden aan de leden van de Raad van Commissarissen weer.
In duizenden euro | 31 december 2018 | 31 december 2017 |
Vorderingen op | 36 | 26 |
Schulden aan | - | - |
De volgende tabel geeft het totaal van certificaten- en aandelenbezit alsmede het aantal participatierekeningen die zijn uitgegeven door de coöperatie en kunnen worden omgezet in certificaten.
De leden van de Raad van Commissarissen ondervonden in het afgelopen boekjaar geen belemmeringen in de uitoefening van hun functie als gevolg van de transacties die zij deden.
Als gevolg van de benoeming van de heer C. de Jong tot lid van de Raad van Commissarissen, is Chr. Hansen Holding A/S inclusief haar deelnemingen (hierna tezamen: Chr. Hansen) vanaf 26 april 2017 tot 1 juni 2018 een verbonden partij van de Groep aangezien de heer C. de Jong tot 1 juni 2018 de functie van CEO heeft bekleed bij deze onderneming. De Groep heeft op 31 december 2018 geen contractuele verplichtingen naar Chr. Hansen (2017: Idem) en heeft voor een bedrag van €0,7 miljoen aan goederen gekocht in de periode van 1 januari 2018 tot 1 juni 2018 (2017: €0,5 miljoen in de periode van 26 april 2017 tot en met 31 december 2017). Deze transacties hebben tegen zakelijke condities plaatsgevonden.
D. Bestuur Coöperatie FromFarmers U.A.
In de normale bedrijfsuitoefening gaat de Groep transacties aan met leden van het Bestuur van de Coöperatie FromFarmers U.A. Deze transacties hebben tegen zakelijke condities plaatsgevonden.
De volgende tabel geeft het totaal van de transacties met leden van het Bestuur van de Coöperatie FromFarmers U.A. weer.
In duizenden euro | 2018 | 2017 |
Verkocht aan | 1.612 | 805 |
Gekocht van | - | - |
De volgende tabel geeft het totaal van de vorderingen op en schulden aan leden van het Bestuur van de Coöperatie FromFarmers U.A. weer.
In duizenden euro | 31 december 2018 | 31 december 2017 |
Vorderingen op | 20 | 33 |
Schulden aan | - | - |
De transacties met, de vorderingen op en schulden aan de leden van het Bestuur van de Coöperatie FromFarmers U.A. zijn inclusief de transacties met en posities van de bestuursleden die onderdeel uitmaken van de Raad van Commissarissen van ForFarmers N.V.
E. Joint venture
De volgende tabel geeft het totaal van de transacties met joint venture HaBeMa weer:
In duizenden euro | 2018 | 2017 |
Leveringen van goederen en diensten | ||
Verkocht aan | 10 | 5 |
Gekocht van | 46.426 | 45.075 |
De volgende tabel geeft het totaal van de openstaande saldi met joint venture HaBeMa weer:
In duizenden euro | 31 december 2018 | 31 december 2017 |
Vorderingen op | - | - |
Schulden aan | 2.847 | 1.893 |
F. Overig
De volgende tabel geeft het totaal van de transacties met de minderheidsaandeelhouder van Tasomix (Polen) weer:
In duizenden euro | 2018 | 2017 |
Verkocht aan | 3.736 | - |
Gekocht van | 326 | - |
De volgende tabel geeft het totaal van de openstaande saldi met de minderheidsaandeelhouder van Tasomix (Polen) weer:
In duizenden euro | 31 december 2018 | 31 december 2017 |
Vorderingen op | 5.730 | - |
Schulden aan | 3.051 | - |
2.2.9.4 38. Gebeurtenissen na balansdatum
Polen
In januari 2019 zijn garanties afgegeven ter hoogte van €1,9 miljoen (PLN 8,0 miljoen) aan leveranciers van de nieuwe fabriek in Pionki (Polen).
Verenigd Koninkrijk
In februari 2019 kondigde ForFarmers UK aan de vestiging in Blandford te willen sluiten, nadat de verplichte ‘consultatie’ procedure in het Verenigd Koninkrijk zal zijn afgerond. In Blandford wordt momenteel conventioneel (meng)voer en biologisch voer geproduceerd. Het plan is om de productie van conventioneel voer te verhuizen naar de nieuwe fabriek in Exeter en de productie van biologische voer naar Portbury, waar de faciliteiten onlangs zijn uitgebreid met extra opslagcapaciteit voor grondstoffen voor biologisch voer. De beoogde sluiting in Blandford heeft gevolgen voor circa 30 medewerkers.